"Δεν έχουμε κυδώνια"

 Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Στην ερώτηση ποιός θα μας πει ποιοί είμαστε, η απάντηση που έρχεται στο μυαλό είναι  θα μας το πει αυτός που γνωρίζει τον εαυτό του. Αν δεν γνωρίζει κανείς τον εαυτό του δεν γνωρίζει και τους άλλους και το σπουδαιότερο, δε γνωρίζει το Θεό.  Αν δεν γνωρίζουμε τον εαυτό μας, δεν έχουμε ορθή συνειδιτοποίηση. Κι όταν δεν έχουμε ορθή συνειδητοποίηση αρρωσταίνουμε. 

Σε ποιόν άραγε θέλοιυμε να μοιάσουμε; Γιατί δεν υπάρχουν σήμερα πρότυπα, τα οποία αξίζει να μιμηθούμε; Σε ποιόν αναφέρονται τα σημερινά πρότυτα; Σε τίνος όνομα; Στο όνομα του Χριστού ή στο όνομα του διαβόλου;  Θέλουμε να είμαστε υιοί του φωτός  ή θέλουμε να είμαστε υιοί του σκότους; 

Αφήσαμε τους μύθους ακόμα και την ίδια την Παράδοση για  να ξεφύγουμε στο απόλυτο, στο αφηρημένο, στο ανεικονικό, αλλά ο λαός μας δεν αγαπάει τις θεωρίες και  τα βιβλία με εξαίρεση τον Καζαμία. . Παλιά σε κάθε σπίτι υπήρχε το εικονοστάσι και τα Ιερά Γράμματα. Ο λαός μας  μπορεί κα να φοβάται τα βιβλία. Τα γράμματα τρελαίνουν τους ανθρώπους. Δεν εμπιστεύεται τους διανοουμένους. 

Όταν ο διάσημος Γάλλος αρχιτέκτων Λε Κορμπυζιέ ήρθε στα ελληνικά νησιά, και  είδε την αρχιτεκτονική των νησιώτικων σπιτιών ,έγραψε στους φίλους του στη Γαλλία, "ελάτε στα ελληνικά νησιά, να θεραπευτείτε."  'Ενα Ισπανός ποιητής ο Πιέρρα είπε, πως ήρθε στην Ελλάδα δεκαπέντε φορές και έγραψε μια συλλογή ποιημάτων με ποιήματα για την Ελλάδα. Όταν ρωτήθηκε γιατί αγαπάει τόσο την Ελλάδα, απάντησε  πως στην Ελλάδα σώζεται ακόμα η ζωή στα μέτρα του ανθρώπου. 

Το παράδοξο είναι ότι ο λαός μπορεί ακόμα να μπαίνει στο νόημα των ποιημάτων και ν' αγαπάει τα τραγούδια που έχουν στίχους., αντίθετα με τους επιστήμονες που δεν "καταλαβαίνουν" την ποίηση. Οι στίχοι  του Ανδρέα Εμπειρίκου "Δεν έχουμε κυδώνια" ή του Κώστα Καρυωτάκη "Θάνατος είναι οι κάργιες στα κεραμίδια" είναι "ακαταλαβίστικοι" γι' αυτούς  Κανένας δεν καταλαβαίνει τί σημαίνει το "μακάριον εστί το διδόνα ή λαμβάνειν" της Γραφής.,  αν και όλοι μας νιώθουμε  καλύτερα όταν δίνουμε  παρά όταν παίρνουμε. Στην Κρήτη π.χ. αν ήθελες να σε κάνουν εχθρό τους , να τους εμπόδιζες να σε κεράσουν.

Γιατί είναι επικίνδυνες οι θρησκείες του απολύτου, για τις οποίες ο Θεός είναι απλησίαστος και κανείς δεν ενώνεται με το Θεό, ενώ η Γραφή λέει, πως ο άνθρωπος είναι "κατοικητήριο " του Θεού, ,"οίκος προσευχής"; Θα απαντήσω με μια μικρή ιστορία. Πρόκετια για δύο διανοουμένους, που είχαν μεταξύ τους μια διαφορά, η οποία εκκρεμούσε στα δικαστήρια. Όταν ρωτήθηκε ο μηνυτής , γιατί δεν ακολουθεί το παράδειγμα του Ιησού που συγχώτησε τους σταυρωτές του, απάντησε,  ότι δεν είναι Θεός. Με αυτή την δικαιολογία ο άνθρωπος αυτός πίστευε ότι ο Θεός είναι απόλυτος και δε νοιάζεται για τον συγκεικριμένο άνθρωπο. 

Στην πραγματικότητα η αγάπη είναι για το συγκεκριμένο. Δείτε πως ένα παραμικρό πράγμα, όταν το αγαπάμε, πώς αμέσως γίνεται μοναδικό για μας. Και το πιο ασήμαντο, ένα φυλλαράκι στο δρόμο, αποκτάει την αξία του αγαπημένου. Στις θρησκείες του απολύτου ο Θεός είναι αδιάφορος για την τύχη τουι κόσμου και του ανθρώπου. Η επικούρεια φιλοσοφία είναι μια θρησκεία του απολύτου. Ο Επίκουρος  είναι ο αγαπητός φιλόσοφος της σύγχρονης εποχής. Ο Θεός  δημιούργησε τον κόσμο,έλεγε,  αλλά έκτοτε δεν ενδιαφέτεαι γι' αυτόν. 

Τί σημαίνει άραγε ο στίχος του Εμπειρίκου "Δεν έχουμε κυδώνια". Σημαίνει πολλά. Τρεις λέξεις, για τις οποίες μπορείς να γράψεις ολόκληρο βιβλίο. Ίσως δεν πρέπει  να δώσουμε μια απάντηση με δυο λόγια , για να αφήσουμε τον αναγνώστη, να απαντήσει ο ίδιος από την προσωπική του εμπειρία. Όταν απαντάμε έτσι είναι σαν να βάλουμε μια εττικέτα και να τον βγάλουμε απ΄ τη ζωή μας, εντώ πρέπει να είναι μέσα στη ζωή, με τη δυσκολία του στην κατανόηση. 

Ένας φίλος μου, φιλόλογος, έχει τη γνώμη ότι όταν περιορίζουμε τα αρχαία ευρήματα στα μουσεία, τα 'νεκρώνουμε", διότι τα βγάζουμε έξω  απ΄ τη ζωή. Ο στάρετς Ζωσιμα των Αδελρών Καραμαζώφ, , τοιυ Ντοστογιέφσκι λέει στον Δημήτρη Καραμαζώφ "Μέσα στον πόνο, θα ευλογήσεις το Θεό." Είναι το ίδιο που λέει κάποιος Άγιος της Φιλοκαλίας ,"Φέρε κάθε δυσκολία στο Χριστό και θα λυθεί". Μήπως βασανίζει τον ποιητή Εμπειρίκο η σκέψη ότι δεν γνωρίζουμε τον εαυτό μας και δεν γνωρίζουμε, τί μας λείπει;

mlvardospot.blogspot.com