Δευτέρα 31 Ιανουαρίου 2022

Η ΤΕΧΝΗ

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου


H TEXNH
Στην ορεινή κωμόπολη, μετά τον πόλεμο, ο κόσμος ήταν φτωχός, αλλά κανένας δεν είχε αυτή την βαρυθυμιά που δείχνουν σήμερα τα πρόσωπα όλων στην πόλη.
Αν σ' έβλεπαν βαρύθυμο, θα σε πείραζαν λέγοντας, τί έχεις, ,μήπως σου πνίγηκαν τα καράβια. Τα πρόσωπα όλων είχαν μια ανθρώπινη ζεστασιά που χαιρόσουν να τα κοιτάζεις.
Θυμάμαι το γέρο με την μαύρη φουστανέλα, που δεν την έβγαλε ποτέ. Ένας πραγματικό λεβεντόγερος, που δεν τού '΄λειπε ποτέ η καλή διάθεση και το χιούμορ. Όταν με έβλεπε χόρευε και τραγουδούσε , για μένα, στη μέση του δρόμου. Ήξερε ότι μ' αρέσουν οι χοροι και τα τραγούδια. Με είχε δεί να σέρνω το χορό των γερόντων στην πλατεία, παιδί εφτά χρονών.
Υπάρχει κάτι που τα κάνει όλα ανάλαφρα.! Είναι η Τέχνη!

mlvardospot.blogspot.com

ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ

 Του Μόσχου Λαγκουβάρδου


Αναρωτιέμαι, αν σφάλω που δεν θέλω σχόλια σ' αυτά που γράφω εδώ, όχι βέβαια αδιακρίτως. Με διάκριση. Αν τα σχόλια αφορούν εμένα προσωπικά, σ' αυτά που γράφω για τον εαυτό μου, να τα δεχθώ και θα γελάσουμε μαζί.
Αν όμως τα σχόλια αφορούν λόγους της Γραφής ή των Πατέρων της Εκκλησίας ή των Προφητών ή της Χριστιανικής Διδασκαλίας,, ΄όπως μπορεί να το διαπιστώσει κανείς, τα σχόλια αυτά είτε ευχάριστα είτε δυσάρεστα, δεν τα θέλω.
Στην υπηρεσία μου έρχονταν κόσμος, ακόμα και δικηγόροι και ζητούσαν τα "φώτα μου".
Ένας βετεράνος στο επάγγελμα απαντούσε ως εξής: Ρωτούσε αυτόν που ζητούσε τα φώτα του, "τί λέει ο νόμος επ' αυτού".
Γιατί το ρωτούσε αυτό; Διότι πολλοί βαριούνται να ανοίξουν το βιβλίο και ζητούν τη γνώση χωρίς κόπο. Δεν αρνούμαι να σας δώσω,τους έλεγε, τα φώτα μου, αν δεν είναι κατανοητό αυτό που διαβάσατε.
Γενικα, η θεολογία δεν είναι φιλοσοφία. Δε χωράει συζήτηση, διότι οι συζητήσεις δεν τελειώνουν ποτέ΄. Γράφει γι' αυτό ο Απόστολος Παύλος.
Θα γίνω αντιληπτός με την διαφορά ανάμεσα στην συζήτηση, η οποία είναι για τα δικαστήρια, και στην κουβέντα, που είναι πάντοτε φιλική. Αν κάποιος δεν κουβεντιάζει καλά για μέσα, δεν τον κάνω παρέα.
Θα μου πείτε ότι δεν ειμαι ταπεινός. Είμαι υπερήφανος και εγωιστής. Τί λέει ο Άγιος; Ότι ταπείνωση είναι το να "θέτεις ευατόν υπό κάτω πάντων".
Ο Κύριος λέει, αν δεν σας δεχτούν, τινάξετε την σκόνη των υποδημάτων σας.
Και το "υπό κάτω πάντων', εννοεί υπό κάτω πάντων των παιδιών του Θεού. Δεν θα βάλεις τον εαυτό σου κάτω και απ τον δαιμονισμένο ή το θηρίο., λλεει ο Άγιος Ιωάννης στον στίχο του:
"ιταμω τε θηρίω και πυρί , θείω έρωτι αντιτασσόμενος".
Να αντιταχθείς λέει ο Άγιος στο θηρίο όχι να υποταχθεί.
Με το σκεπτικό αυτό εννοείται ότι θα διαγράφονται τα σχόλια, όταν εισάγουν σχίσματα ανάμεσα στους αδελφούς. Η προτροπή ως προς αυτό των Αγίων, είναι να έχουμε όλα τα τέκνα του Θεού μία γνώμη. Σε μένα αυτό δεν είναι ούτε εγωισμός ούτε υπερηφάνεια.

ΠΑΤΕΡ ΗΜΩΝ

 Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

ΠΑΤΕΡ ΗΜΩΝ

(μια μικρή προσέγγιση στην προσευχή του "Πάτερ ημών")

"Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς": Ο πατέρας μας είναι στους ουρανούς. Η βασιλεία του είναι στον πνευματικό κόσμο, αλλά και μέσα μας. "Η βασιλεία του Θεού εντός υμών εστί".
Ότι είμαστε παιδιά του Θεού σημαίνει ότι το "πνευματικό μας σώμα" ζει υπάρχει με την δύναμη και την εξουσία του Αγίου Πνεύματος.
Στην προσευχή του "Πάτερ ημών", ζητάμε απ΄ το Θεό να δώσει στο ¨"πνευματικό μας σώμα" δύναμη και εξουσία, που ζει και υπάρχει στον πνευματικό κόσμο.
Εννοείται ότι το "¨πνευματικό μας σώμα" δεν είναι "σάρκα και αίμα". Είναι πνεύμα, αλλά δεν είναι πνεύμα εκ φύσεως, αλλά είναι χάρισμα. Το "πνευματικό μας σώμα" σε σύγκριση με το "ΠΝεύμα του Θεού" δεν είναι ασώματα, γι' αυτό και ονομάζεται "γης". "Ελθέτω η βασιλεία ως εν ουρανώ και επί της "γης". "Γη" είναι το "πνευματικό μας σώμα" σε σε σύγκριση με το 'Πνεύμα του Θεού".
Ο Απόστολος Παύλος διακρίνει τέσσερις "νόμους", το Πνεύμα του Θεού, το "πνευματικό σώμα του ανθρώπου", το "σαρκικό φρόνημα" και ο "νόμος της ;αμαρτίας".

Κυριακή 30 Ιανουαρίου 2022

ΒΙΒΛΙΟ ΑΓΑΠΗ ΜΟΥ!

 Του Μόσχου Λαγκουβάρδου



Όταν ήμουν 18 χρονών έμενα στην Αθήνα και έκανα φροντιστήριο για τις εισαγωγικές εξετάσεις στο πανεπιστήμιο. Η χαρά μου ήταν να πηγαίνω στον σταθμό του Ηλεκτρικού, ,στην Ομονοια, όπου υπήρχαν δύο περίπτερα που πουλούσαν φτηνά βιβλία.
Όταν έβρισκα κάποιο που μου άρεσε 'ήμουν όλο χαρά. Δεν με ενοχλούσε, που ήμουν μόνος. Κανένα όμως δεν μιλούσε για το Χριστό. Έπρεπε να πάω σε βιβλιοπωλεία που πουλούν θρησκευτικά βιβλία.

ΠΙΣΤΗ ΚΑΙ ΑΞΙΩΜΑΤΑ

 Του Μόσχου Λαγκουβάρδου


Κάποτε γινόταν λόγος για τον κίνδυνο της πείνας. Τους είπα, να μη φοβάστε την πείνα, αλλά την απομάκρυνση απ΄ το Θεό!

Οι νέοι διώκονται όχι γιατί ψηφίζονται νόμοι εναντίον τoυς , αλλά διότι αυτοί που ψηφίζουν τους νόμους είναι μακρυά απ΄ το Θεό.
Η πίστη δεν είναι υποχρεωτική, αλλά δεν είναι έντιμο τα δημόσια αξιώματα να μην πιστεύουν στο Χριστό.
Οι αρχαίοι προγονοί μας δεν απένειμαν δημόσια αξιώματα σ' εκείνους που ήταν μακρυά απ΄ το Θεό.

mlvardospot.blogspot.com

Παρασκευή 28 Ιανουαρίου 2022

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΓΙΑΖΕΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου


 

                     Ο αγιασμός του κόσμου δε γίνεται χάριν του Θεού, αλλά χάριν του κόσμου. Και όταν υμνούμε και δοξάζουμε το Θεό, δεν είναι χάριν του Θεού, αλλά για χάρη

Δική μας. Ο Θεός είναι ανενδεής, δεν έχει ανάγκη από τίποτε. Ούτε αν υμνείται ο Θεός αυξάνει ούτε αν δεν υμνείται μειώνεται. Δεν χρειάζεται πράγματα. Ο Θεός είναι πνεύμα.  Οι Εντολές του Θεού δεν δόθηκαν προς όφελος του Θεού, αλλά

Προς όφελος αυτών που τις τηρούν. Αυτός που αμαρτάνει μισεί την ίδια του την ψυχή. Κι αυτός που απομακρύνεται απ΄  το Θεό, ο ίδιος υποφέρει. Αν ο Θεός δεν έχει ανάγκη από τίποτε, μήπως , Θέ μου συγχώρα με, ο Θεός είναι αναίσθητος; Όχι δεν είναι. Ο Θεός ζει μέσα στον άγιο άνθρωπο, τα αισθήματα του αγίου. Ζει στον άνθρωπο. Οι θεολόγοι λένε, πως ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο, για να ζει ως άνθρωπος μέσα στον άνθρωπο. Αυτό σημαίνουν τα λόγια «έχουμε το Θεό μέσα μας» ή «δεν έχουμε το Θεό μας». Στο Ευαγγέλιο διαβάζουμε ότι ο Θεός κατοικεί μέσα μας. Οι πιστοί που έχουν τη βεβαιότητα ότι ο Χριστός κατοικεί μέσα τους, η Εκκλησία τους ονομάζει «επιγιγνώσκοντες». Επιγιγνώσκουν την «ενοίκησιν του Χριστού». Με την επίγνωση της ενοίκησης του Χριστού, «δι’ υπομονής τρέχομεν τον προκείμενον ημίν  αγώνα «αφορώντες» εις τον της πίστεως αρχηγόν και τελειωτήν Ιησούν». «Αφορών» είναι ο πιστός που ζει «σε αναφορά» προς τον Ιησού. Ζει, δηλαδή, με το πνεύμα του Ιησού.  Έχοντας πρότυπο τον Ιησού. Θέλει να γνωρίζει αν η ζωή του είναι αρεστή στο Χριστό. Θέλει να είναι η ζωή του «εν Χριστώ».

Οι νεωτεριστές που επιδιώκουν να προσαρμόσουν το Χριστό στην κάθε εποχή, είναι ξένοι προς την ορθή πίστη. Δεν έχουν ορθή θρησκευτική συνειδητοποίηση. Στην πραγματικότητα επιδιώκουν να «συσχηματίζονται» οι ίδιοι με τον κόσμο. Αλλά με αυτόν τον τρόπο απομακρύνονται απ’ το Θεό.  Ο άνθρωπος είναι το ον, που δεν τον διαμορφώνει το περιβάλλον. Σ’ αυτό διακρίνεται από τα ζώα, τα οποία λαμβάνουν κάθε φορά το σχήμα του κόσμου, όπως τα υγρά, που λαμβάνουν το σχήμα του δοχείου που τα περιέχει. Γι’ αυτό και τα ζώα δεν μπορούν να υποσχεθούν τίποτε. Διότι δεν ξέρουν ποια θα είναι κάθε φορά.

Με αυτές τις αντιλήψεις οι νεωτεριστές αρνούνται την ουσία της ζωής. Στη ζωή δεν υπάρχει τίποτε που μένει για πάντα. Ούτε οι αρετές ούτε οι αξίες της ζωής είναι για πάντα.  Ούτε ο Θεός είναι για πάντα. Οι νεωτεριστές είναι ειδωλολάτρες.

ΠΕΡΙ ΨΥΧΗΣ

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου


 Οι σιελογόνοι αδένες εκκρίουν τη σίελο στο στόμα μας.

Την καλή μας θέληση, ποιος αδένας την δημιουργεί στην

ποιότητα και στη δύναμη που θέλουμε; Η θέληση δεν

είναι υλική, όπως η σίελος αλλά ψυχική, όπως είναι και η

ψυχή που την δημιουργεί.

Σαν πνευματική η ψυχή και η θέληση, δεν πιάνουν τόπο.

Μπορεί να βρίσκονται στον εγκέφαλο, αλλά δεν πιάνουν

Τόπο. Είναι όπως η θερμότητα. Θερμαίνει το σώμα μας,

Αλλά δεν προστίθεται σ’ αυτό.  Όταν θερμαίνεται το σώμα μας

η θερμότητα είναι σαν δόνηση. Τα στοιχεία του σώματος

δονούνται,  χάρις στην θερμότητα.  Η θερμότητα δεν είναι

υλικό αντικείμενο. Όπως και ο ηλεκτρισμός. Είναι ιδιότητες

της ύλης. Η αρετή όμως της καλής θέλησης δεν είναι ιδιότητα

της ύλης.  Ούτε η θεία χάρη είναι ιδιότητα της ύλης. Ούτε

το πνευματικό σώμα μας με το οποίο ενώνεται η θεία χάρη είναι ιδιότητα\

του υλικού σώματός μας.  Με την ευκαιρία που κάνουμε αυτές τις σκέψεις,

μπορούμε να φανταστούμε την ψυχή να είναι και να μην είναι μέσα

στο υλικό σώμα μας.  Δεν είναι δυνατόν να περιοριστεί η ψυχή

μέσα στα όρια του δέρματός μας. Όπως και η θερμότητα είναι

στο σώμα μας, αλλά βγαίνει και έξω από αυτό. Έτσι και η ψυχή.

Η ψυχολογία αναφέρεται σε καταστάσεις απωλειας της ψυχής,

Αν δεν κάνω λάθος. Στις νοσηρές καταστάσεις αβουλίας,  η ψυχή

Μοιάζει να είναι απούσα από τον ασθενή, που δεν έχει ούτε θέληση ούτε τα

Τη δύναμη να κάνει την παραμικρή κίνηση, και μένει ακινητοποιημένος

Σε μια θέση.

 

Ο ΛΙΣΤ ΚΑΙ Η ΧΑΡΑΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

 Του Μόσχου Λαγκουβάρδου


Κάποτε ρώτησαν τον Λιστ, γιατί γράφει, αφού όλα έχουν γραφτεί και τους απήντησε, «όλα έχουν γραφτεί, αλλά δεν έχουν όλα ακουστεί.

Αν ζούσε τώρα ο Λιστ θα του έκαναν πάλι την ίδια ερώτηση με διαφορετική δικαιολογία. Θα του έλεγαν ότι σήμερα δεν ακούνε αυτή την μουσική, παρά μόνο λίγοι ή κανένας.

Ο Λιστ, που ήταν ιερέας, θα τους έλεγε, πως αν κανείς δεν ακούει αυτή την μουσική, την ακούει ο Θεός.

Όσο για μένα, πιστεύω, πως αν δεν υπήρχε ο Θεός, ούτε τα μουσικά αυτά έργα της μεγαλοφυϊας δε θα γράφονταν ούτε οι μεγαλοφυείς δημιουργοί θα υπήρχαν. Αν υπήρχαν και τα έγραφαν, δεν θα άντεχαν, να μην τα ακούει ο Θεός.

Πώς να μεταδώσουν σε μας τη χαρά, που δεν γνωρίζουμε πώς χαίρονται οι δίκαιοι με το Θεό, γιατί δεν την έχουμε νιώσει. Η προσοχή μας δεν είναι στο Θεό, αλλά στους ανθρώπους.

mlvardospot.blogspot.com


ΓΡΑΦΟΝΤΑΣ

 Του Μόσχου Λαγκουβάρδου



Γράφω με θέμα τον εαυτό μου. Ακολουθώ το παράδειγμα του προφητάνακτος Δαβίδ. Ο προορισμός μου είναι όπως του Δαβίδ, να είμαι άμωμος με το Χριστό και να με φυλάει από τις ανομίες μου. Ο Δαβίδ γράφει: «και έσομαι άμωμος μετ’ αυτού και φυλάξομαι από της ανομίας μου.»
Θα μου πείτε , κάνεις ,στα τέλη της ζωής σου, μεγάλα σχέδια για τον εαυτό σου. Δεν κάνω μεγάλα σχέδια. Το να είναι άμωμος με το Χριστό είναι ο προορισμός κάθε χριστιανού.
Η διαφορά ανάμεσα σ’ αυτούς που γράφουν με θέμα τον εαυτό τους βρίσκεται στο ότι, εν αντιθέσει με τους άλλους, καλούνται να αποδείξουν ό,τι γράφουν.
Γράφοντας με θέμα τον εαυτό μας, βλέπουμε τα πράγματα διαφορετικά από τον άλλους. Κατ’ αρχήν δεν θεωρούμαι αυτό που είμαστε ή αυτό που θα γίνουμε έργο δικό μας, αλλά δώρο τουΘεού, αν δοξάζεται ο Θεός ή αν βλασφημείται είναι ανομία δική μας.
Οι χριστιανοί θεωρούν τη γραφή ως μαρτυρία. Δεν γράφουν αυτά που δεν έζησαν και δεν τα δοκίμασαν πρώτα στον εαυτό τους. Γι’ αυτό οι άγιοι προτρέπουν τους πιστούς , να μην γράφουν όταν είναι άρρωστοι.
Μια ακόμα διαφορά είναι ότι ο χριστιανός γράφει προς δόξαν Θεού. Γνωρίζει πως με ό,τι είναι καλό δοξάζεται ο Θεός. Μια φορά ακούγοντας τη μουσική του Μπετόβεν, συγκεκριμένα το δεύτερο μέρος της εβδόμης συμφωνίας ένιωσα τέτοια συγκίνηση και θαυμασμό, που πίστεψα πως ο Θεός υπάρχει.
Είναι αλήθεια, ότι η πίστη του κάθε ανθρώπου είναι το απαύγασμα της ύπαρξής του. Ανάλογα με αυτό που είναι η βαθύτερη ουσία του ανθρώπου, με αυτό και δοξάζει το Θεό. Ένας αισθητικός τύπος πιστεύει στο Θεό για την ομορφιά του κόσμου, και ένας άλλος τύπος π.χ. ένας θεωρητικός πιστεύει για την αλήθεια και άλλος για την καλοσύνη. Ο Θεός είναι το θεμέλιο των αρετών.
 

Τρίτη 25 Ιανουαρίου 2022

ΣΤΗΝ ΗΣΥΧΙΑ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

 Του Μόσχου Λαγκουβάρδου


Μερικές φορές ξυπνώ στην ησυχία της νύχτας, ειρηνικός και αισιόδοξος και δε θέλω να κοιμηθώ σαν να έχω χορτάσει τον ύπνο μου. Αγαπώ την ησυχία της νύχτας. Χαίρομαι γιατί νιώθω ανάλαφρος και η αναπνοή μου είναι ελεύθερη και πλήρης. Η αναπνοή έχει άμεση σύνδεση με τις σκέψεις και τα αισθήματα. Γρήγορη αναπνοή, γρήγορες σκέψεις. Αργή αναπνοή αργές σκέψεις και αισθήματα. .
Ο Δαβίδ θεωρεί σπουδαία την ησυχία της νύχτας, ώστε το γράφει σε δύο από τους ψαλμούς του; Σηκώθηκα,λέει, από τον ύπνο ειρηνικός και αισιόδοξος, διότι ο Κύριος θα με βοηθήσει και θα με προστατεύσει, «εξηγέρθην ότι Κύριος αντιλήψεταί μου».ψαλμ. 3, 5. Κατά το μεσονύκτιο ξυπνούσα σηκωνόμουν από την κλίνην μου, δια να σε υμνήσω και να σε δοξάσω για τις δίκαιες κρίσεις σου, «Μεσονύκτιον εξεγειρόμην του εξομολογεισθαι σοι επί τα κρίματα της δικαιοσύνης σου». Ψαλμ. 118,62.

Η πλήρης αναπνοή εξηγεί την φρεσκάδα που νιώθεις έχοντας ξυπνήσει στο μέσον της νύχτας. Η ώρα αυτή είναι επίσης καλή για νοερή προσευχή. Έχει ησυχία και το μυαλό είναι καθαρό. Για να κάνω τη νοερά προσευχή πιο συγκεκριμένη, κάνω μερικές ελαφρές σωματικές ασκήσεις γυμνάζοντας τις κλειδώσεις των ποδιών και των χεριών. Προσφέρονται οι ασκήσεις αυτές γιατί τις κάνεις καθισμένος στο κρεβάτι ή και στην καρέκλα στριφογυρίζοντας χέρια και πόδια για να γυμνάσεις τις κλειδώσεις σου, επειδή στα σημεία αυτά δεν κυκλοφορεί το αίμα και συσσωρεύονται άλατα κ.ά.

Είναι και μια άσκηση για το άγχος, που σφίγγει τις κλειδώσεις. Με την γυμναστική οι κλειδώσεις λύνονται και γυρίζουν χωρίς προσπάθεια. Είναι ίσως η απαλή γυμναστική τη νύχτας μια καλή θεραπεία του άγχους.
Δεν αρκεί βέβαια να κάνεις γυμναστική μια φορά και να περιμένεις να δεις τις ευεργετικές της συνέπειες στην ψυχή και στο σώμα. Αν αγαπάς τη γυμναστική θα την κάνεις για πολύ καιρό και ίσως για ολόκληρη τη ζωή.

Είχα την εντύπωση ότι δεν είναι καλό να κάνεις άσκηση το βράδυ, για να έχεις καλό ύπνο. Αυτό όμως δεν ισχύει όταν πρόκειται για την απαλή άσκηση χαλάρωσης των σφιγμένων κλειδώσεων του σώματος. Είναι τόσο απαλή, που ευχαριστιέται και η ψυχή και το σώμα δεν κουράζεται.
Μου αρέσει!
Σχόλιο
Κοινοποίηση

ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΖΩΗ

 Του Μόσχου Λαγκουβάρδου


Από την άποψη της λογοτεχνίας οι καλές μέρες είναι οι χειρότερες. Όταν τίποτε δεν μας απειλεί , τίποτε δε μας λείπει, τίποτε δεν μπλοκάρει το μυαλό μας. Γιατί να γράψω; 

Η νοικοκυρά δεν ταΪζει πολύ τις κότες της. Οι παχιές κότες δε γεννούν αυγά. Γίνονται νωθρές. Το φίδι προτιμάει να σέρνεται και να τρώει χώμα, και μόνο όταν κινδυνεύει σηκώνεται όρθιο.
Μέσα στον πόνο θα ευλογήσεις τη ζωή, λέει ο στάρετς Ζωσιμά των Αδελφών Καραμαζώφ του Ντοστογιέφσκι ΟΙ άρχαίοι Έλληνες, κολλημένοι στο βράχο, θα ανέπτυσσαν τον πολιτισμό τους, αν ζούσαν στα παχιά χώματα της Ανατολής;
"Το διάδημα καλλίτερα μάλλον στενό/ εκείνα τα φαρδιά των Πάρθων, δεν με αρέσουν ", γράφει ο Καβάφης, για την εκλεπτυσμένη ψυχή των Ελλήνων.
Κωνσταντίνος Καβάφης «Φιλέλλην»
Την χάραξι φρόντισε τεχνικά να γίνει.
Έκφρασις σοβαρή και μεγαλοπρεπής.
Το διάδημα καλλίτερα μάλλον στενό·
εκείνα τα φαρδιά των Πάρθων δεν με αρέσουν.
Η επιγραφή, ως σύνηθες, ελληνικά·
όχ’ υπερβολική, όχι πομπώδης—
μην τα παρεξηγήσει ο ανθύπατος
που όλο σκαλίζει και μηνά στην Pώμη —
αλλ’ όμως βέβαια τιμητική.
Κάτι πολύ εκλεκτό απ’ το άλλο μέρος·
κανένας δισκοβόλος έφηβος ωραίος.
Προ πάντων σε συστήνω να κυττάξεις
(Σιθάσπη, προς θεού, να μη λησμονηθεί)
μετά το Βασιλεύς και το Σωτήρ,
να χαραχθεί με γράμματα κομψά, Φιλέλλην.
Και τώρα μη με αρχίζεις ευφυολογίες,
τα «Πού οι Έλληνες;» και «Πού τα Ελληνικά
πίσω απ’ τον Ζάγρο εδώ, από τα Φράατα πέρα».
Τόσοι και τόσοι βαρβαρότεροί μας άλλοι
αφού το γράφουν, θα το γράψουμε κ’ εμείς.
Και τέλος μη ξεχνάς που ενίοτε
μας έρχοντ’ από την Συρία σοφισταί,
και στιχοπλόκοι, κι άλλοι ματαιόσπουδοι.
Ώστε ανελλήνιστοι δεν είμεθα, θαρρώ.

Κυριακή 23 Ιανουαρίου 2022

ΤΑΓΓΕΡΗ

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου





ΤΑΓΓΕΡΗ
Πλήττουμε, επειδή ζούμε με το μυαλό. Το μυαλό είναι επανάληψη. Τίποτε δεν είναι μοναδικό. Για να χαρούμε το μοναδικό και το ανεπανάληπτο, το παντοτε καινούριο πρέπει να το αγαπάμε. Με το μυαλό δεν αγαπάμε. Το μυαλό είναι γεμάτο υπολογισμούς. Δεν αγαπάει κανείς με υπολογισμούκς. Με το μυαλό θέλουμε όλο καινούρια πράγματα, τόπους, ανθρώπους, σκέψεις, ιδέες. Έχουμε αναγάγει τη διασκέδαση και τα ταξίδια χάριν της αλλαγής, σε επιστήμη. Κάποιος είπε αυτή τη φράση, που τα λεει όλα, «αν δεν βλέπεις εδώ , τι θα δεις στην Ταγγέρη;». Εννοεί το «αιώνιο». Το αιώνιο είναι μέσα μας. Μπορείς να το πείς «αγάπη». Π.χ. αν αγαπάς με όλη σου την καρδιά, τι θα σε χωρίσει από την αγάπη σου;»
Η αγάπη δεν μας κουράζει. Έχει τη δύναμη να ανανεώνεται συνεχώς. , Ό,τι αγαπάμε γίνεται για μας μοναδικό και ανεπανάληπτο.

Σάββατο 22 Ιανουαρίου 2022

 Του Μόσχου Λαγκουβάρδουι



ΤΟ ΠΡΩΙ
Το πρωί ξυπνώ με όρεξη να κάνω κάτι. Δεν μ' αρέσει να συνεχίζω την παθητικότητα του ύπνου. Ο ύπνος είναι θάνατος, έλεγε η γιαγιά μου.
Στην Κάλυμνο μ' άρεσε να βλέπω τους βαρκάρηδες , στο λιμάνι, να τακτοποιούν τα πράγματα στις βάρκες τους. Την ίδια τάξη θέλω να έχω και εγώ στα δικά μου πράγματα.
Τα πράγματα συμβολίζουν τον εσωτερικό μας κόσμο. Το πρωί μ' αρέσει να βάζω τάξη στα πράγματά μου. Ίσως έτσι να βάλω τάξη και στις σκέψεις μου.
Το πρώτο πράγμα που ζητάμε το πρωί είναι το φως. Σε κάθε άνθρωπο, κάθε πρωί ξαναγράφεται το βιβλίο της Γενέσεως: " "η δε γη ην αόρατος και ακατασκεύαστος και σκότος επάνω της αβύσσου, και πνεύμα θεού επεφέρετο επάνω του ύδατος."
Μ' αρέσει ο στίχος της προοιμιακής προσευχής: "Της κλίνης και του ύπνου εξεγείρας με , Κύριε, τον νουν μου φώτισον και την καρδίαν μου άνοιξον, εις το υμνείν σε...."
Τον νουν μου φώτισον!

ΑΓΑΛΛΙΑΣΘΕ ΔΙΚΑΙΟΙ ΕΝ ΚΥΡΙΩ

 Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

ΑΓΑΛΛΙΑΣΘΕ, ΔΙΚΑΙΟΙ, ΕΝ ΚΥΡΙΩ

Αν κουράζεσαι, οι φίλοι σου θα σου πούνε να μην κουράζεσαι και κατακπονείς τον εαυτό σου. Αν στενοχωριέσαι, θα σου πούνε, να μη στενοχωριέσαι και θλίβεις την ψυχή σου. Να χαίρεσαι.
Θυμάμαι, πάλι, τον ποιητή, που μου έλεγε πώς οι άγιοι διαφέρουν απ΄ τους συνηθισμένους ανθρώπους, στο ότι σου λένε όχι μόνο τί να κάνεις ή να μην κάνεις, αλλά και πώς να το κάνεις ή να μη το κάνεις.
Η Αγία Γραφή είναι θεόπνευση. Μας λέει πως να μην είμαστε δούλοι. Η δουλεία οδηγεί στο θάνατο. Π.χ αν είσαι δούλος του αλκοόλ, όπως ένα γνωστός συγγραφέας, που δεν ήθελε να γίνει χριστιανός. Αν γίνω χριστιανός έλεγε, πρέπει να κόψω το κρασί.
Η Γραφή μας μιλάει επίσης για την υπακοή. Δεν είναι κάθε υπακοή προς θανατον , όπως είναι η ξυπακοή στην αμαρτία, η οποία μας κάνεις δούλους της και μας οδηγεί στο θάνατο πριν την ώρα μας. Είναι και η υπακοή στις Εντολές του Θεού, που μας ελευθερώνουν από τα πάθη. Κατά την Αγία Γραφή η υπακοή στο Θεό, λογίζεται ως δικαιοσύνην.
Ο Δαβίδ έγραψε σε κάποιον ψαλμό του, " αγαλλιάσθε, δίκαιοι, εν Κυρίω." Άρα η πρώτη προϋπόθεση να χαρούμε με το Θεό είναι να είμαστε δίκαιοι μαζί του.
Πώς η δικαιοσύνη είναι χαρά με το Θεό, αυτό είναι μυστικό και μόνο με την εμπειρία μας μπορούμε να το μάθουμε. Αυτό σημαίνουν τα λόγια των Πατέρων της Εκκλησίας, που μας παροτρύνουν "της Γραφής τα νοήματα, διά πράξεων αναγίγνωσκε.">
Αμήν

Τετάρτη 19 Ιανουαρίου 2022

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ

 Του Μόσχου Λαγκουβάρδου


                                  

 Από μικρό παιδί δεν μου άρεσε η ακαταστασία, τα σκορπισμένα πράγματα, η διάλυση, που μύριζε θάνατο. Είχα δει στον πόλεμο πώς καταστρέφεται ο κόσμος και πως αγριεύουν οι άνθρωποι. Ο πόλεμος στα παιδικά μου χρόνια επηρέασε την ψυχή μου με τη γεύση της φθοράς. Όλα φθείρονται. Τα πάντα αν αφεθούν  τα κυριεύει η φθορά. Είχα έμφυτη την αγάπη της ομορφιάς της Φύσης.

Όταν άρχισα να καταλαβαίνω τον εαυτό μου , είδα ότι αναζητούσα την ομορφιά στα ειρηνικά πρόσωπα των ανθρώπων. Συμπαθούσα τους πονεμένους, τους γέρους, τους φτωχούς, τους αδύνατους, τις γυναίκες. Ένιωθα συμπόνια για όλους αυτούς που βίωσαν τη φθορά στον εαυτό τους. Υπήρχε ένα πρόσωπο που ήταν έξω απ΄ τη φθορά, το πρόσωπο του Ιησού. Όταν κάποτε αρρώστησα στα φοιτητικά μου χρόνια και φοβόμουν μην πεθάνω, ήξερα ότι αναζητούσα τον μόνο που μπορεί να με σώσει από το φόβο και την αγωνία ήταν ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός.

Στα χρόνια που ακολούθησαν όλες μου οι αναζητήσεις στα βιβλία και στους ανθρώπους που γνώριζα στρέφονταν γύρω από το πρόσωπο του Ιησού. Η φιλία μου με τον ποιητή Ρόμπερτ Λαξ, που διάρκεσε σε όλη τη ζωή, στηριζόταν στην πίστη και στην αγάπη του Ιησού. Θυμάμαι τα λόγια του σαν τώρα, αν και πέρασαν πολλά χρόνια. Δεν έγραφα τι μου έλεγε, γιατί πίστευα ότι δεν θα τα ξεχάσω ποτέ, όπως και έγινε. Είναι σαν να τον ακούω να μου λέει, πως ο Θεός μόνο στον άνθρωπο βλέπει το πρόσωπό του. Εννοούσε ότι ο Θεός στον άνθρωπο ζει ως άνθρωπος και ο άνθρωπος στο Θεό ζει ως Θεός. Ο Θεός έγινε άνθρωπος, για να γίνει ο άνθρωπος Θεός.

Αγαπούσα τους ανθρώπους σαν θεϊκή δημιουργία.  Δεν πίστεψα ποτέ΄, πως ο άνθρωπος είναι δημιούργημα της Φύσης, όπως διατείνεται ο υλισμός. Μ’ αρέσει αυτό που λέει ο Καντ, πως ο άνθρωπος δεν είναι δημιούργημα των πραγμάτων αφού  γνωρίζει τις μορφές των πραγμάτων πριν υπάρξουν τα πράγματα.

Αγάπησα τον αθλητισμό. Αναπάντεχα βρήκα σ’ αυτόν μια εικόνα της ψυχικής κάθαρσης, λόγω της άσκησης,  του κοινού στοιχείου που υπάρχει ανάμεσα στον πιστό και στον αθλητή.  Ο πιστός  αγωνίζεται  με τη δύναμη του Θεού, να βγάλει από μέσα του τα πάθη , το «σαρκικό φρόνημα». όπως ο αθλητής ασκείται να τελειοποιήσει το άθλημά του.

Η ΕΡΗΜΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΩΣ ΣΥΜΒΟΛΟ

|Τοιυ Μόσχου Λαγκουβάρδου



 Η έρημη κατοικία, συμβολίζει την έρημη ψυχή του ανθρώπου.

Όταν μια κατοικία μένει έρημη κατοικειται μόνο από ακάθαρτα ζώα, ερπετά, έντομα και αναδίδει δυσωσμία, ώστε δεν μπορεί κανείς να μεινει κοντά της και φεύγει, είναι δε για το σύνολο εστία μολύνσεως.
Ο ιδιοκτήτης μπροστά σ' αυτήν την κατάσταση, θα την καθαρίσει και θα φέρει να κατοικήσουν μέσα της αυτοί που θα την προσέχουν και δεν θα την αφήσουν να γίνει ερείπιο.
Έτσι γίνεται με το "σωματικό φρόνημα", που ο Απόστολος Παύλος το ονομάζει "σώμα του θανάτου". Θα καθαριστεί το εγκαταλειμένο σώμα από τα πάθη και θα έρθει να κατοικήσει η επισκοπή του νου.
Θυμάμαι τον ύμνο στην Εκκλησία;
"
Κύριε, Κύριε,
επίβλεψον εξ ουρανού
και ίδε και επίσκεψαι
την άμπελον ταύτην .
Και κατάρτισαι αυτήν,
ην εφύτεσαν η δεξιά σου."

Δευτέρα 17 Ιανουαρίου 2022

Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

Του Μόσχου Λαγκουκβάρδου


Μια γριά γυναίκα σήκωσε τον μπροστινό τροχό του γεωργικού ελκυστήρα, που είχε πλακώσει το γιο της. Η δύναμή της αυτή δεν ήταν του γέρικου σώματός της, αλλά της ψυχής της.
Μια άλλη γυναίκα, νέα, δεν είχε τη δύναμη να σηκώσει την κάλτσα της που είχε πέσει στο πάτωμα.
Κι η δύναμη, ,μάλλον η αδυναμία της αυτή δεν ήταν αδυναμία του σώματος, αλλά της ψυχής.
Μια Τρίτη γυναίκα ζούσε στη ζούγκλα του Αμαζονίου, μόνη με τα τρία μωρά της. Ο άντρας της κυνηγός, έλειπε για μήνες. Μια μέρα τη δάγκωσε κροταλίας και ήξερε πως σε λίγο θα πέθαινε. Έβαλε τα παιδιά της στη βάρκα και κωπηλατούσε για μέρες, νηστική, με το θανατηφόρο δηλητήριο του κροταλία μέσα της. Η γυναίκα αυτή έσωσε τα παιδιά της από βέβαιο θάνατο και τον εαυτό της. Και η δύναμη της γυναίκας αυτής δεν είναι σωματική, αλλά της ψυχής της.
Θα σας δώσω τη δύναμη, λέει ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός στους Μαθητές Του, να πατάτε επάνω σε όφεις και σκορπιούς και στη δύναμη του Εχθρού και να μη σας βλάφτει.
Οι γονείς μου έμεναν το καλοκαίρι σε κάποιο χωριό του Βερμίου, σε ένα σπίτι που ήταν φωλιά σκορπιών. Κάθε μέρα εύρισκαν παντού σκορπιούς, στα σανίδια στο πάτωμα, στις παντόφλες, ακόμα και στα μαξιλάρια τους και ποτέ δεν τους τσίμπησε κανείς. Το εκπληκτικό δεν είναι ότι δεν τους τσίμπησε κανείς, εγώ το αποδίδω ότι τους φύλαξε η χάρη του Θεού. Το εκπληκτικό είναι πώς έμεναν σ’ αυτό το σπίτι, που εμείς φοβόμασταν , ακόμα και να πάμε να τους δούμε, έξω στην αυλή.
Θα μου πείτε, και άλλοι βρήκαν σκορπιούς στα σπίτια τους και τους τσίμπησαν. Γιατί εκείνους δεν τους φύλαξε η χάρη.
Η αντίρρηση αυτή φαίνεται λογική, αλλά δεν είναι λογική. Ένα παράδειγμα. Όσοι ορειβάτες ανεβαίνουν στα χιονισμένα βουνά, δεν χάνονται όλοι. Μερικοί χάνονται στη χιονοθύελλα. Δεν σημαίνει ότι δεν είναι όμοια και δε δίδεται σε όλους η ζωή και η χάρη. Εκείνο που αλλάζει διαρκώς είναι το εξωτερικό περιβάλλον και η εσωτερική προαίρεση του καθενός.
‘Ενας στίχος λαϊκού τραγουδιού λέει «Σ’ αγαπώ, πού με βάζεις». Η βασιλεία του Θεού μοιάζει, λέει το Ευαγγέλιο, με άνθρωπο που έσπειρε καλό σπόρο και τη νύχτα που κοιμόταν, πήγε ο εχθρός και έσπειρε ζιζάνια, που φύτρωσαν μαζί με τον καλό σίτο.»

 

Κυριακή 16 Ιανουαρίου 2022

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Ή ΠΑΡΑΦΡΟΣΥΝΗ

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου


 Μοιάζει η βασιλεία των ουρανών με άνθρωπο που έσπειρε καλό σπέρμα αλλά τη νύχτα πήγε ο εχθρός του και έσπειρε ζιζάνια τα οποία φύτρωσαν ανάμεσα στο καλό σίτο. Δεν έκαψαν τα ζιζάνια, για να μην καεί και ο καλός σίτος μαζί τους. Τα ζιζάνια θα καούν, μετά το θερισμό.

Ο Θεός έδωσε σε όλους τους ανθρώπους ζωή και πνοή, καλό σπέρμα. Ζωή είναι το σώμα του ανθρώπου και πνοή είναι το πνεύμα του ή "πνευματικό θέλημα".
Τη νύχτα στο σκοτάδι, ο εχθρός του Θεού έβαλε ζιζάνια στον άνθρωπο και φύτρωσε το "σαρκικό φρόνημα". Σαν τα ζιζάνια είναι και το σαρκικό φρόνημα στο σώμα του ανθρώπου και θα χωριστεί στο θερισμό.
Μέχρι τότε ο άνθρωπος μπορεί να στέλνει το νου του στο "πνευματικό θέλημα" και να μην τρέφει τα ζιζάνια, για να πνίγουν την ελευθερία του. Η ελευθερία είναι το γνώρισμα
του "πνευματικού θελήματος" και η ανελευθερία (σατανικές επιθυμίες και δουλικός φόβος) είναι το γνώρισμα του "σαρκικού θελήμαατος".
Η ανελευθερία είναι γνώρισμα του ζώου και του δαιμονισμένου ανθρώπου. Η Επιστήμη δεν δίνει το όνομα του δαιμονισμένου στον πάσχοντα άνθρωπο, και αρκείται σε ένα γενικό ορισμό, ο οποίος δεν είναι διαφορετικός από την αντιληψη που επικρακρεί παντού.
Κατά την επιστήμη ο δαιμονισμός είναι ψυχικές και πνευματικές καταστάσεις, που εισέρχονται στον άνθρωπο και δρουν αυτόνομα. Για να τις διακρίνουν από άλλες τέτοιες καταστάσεις που δρουν αυτόνομα μέσα στον άνθρωπο, το γνώρισμα είναι ότι "καταργούν την ελευθερία του ανθρώπου".

Σάββατο 15 Ιανουαρίου 2022

ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

 Του Μόσχου Λαγκουβάρδου


ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

Για την υγεία πρέπει να ξέρουμε αυτά τα δύο πράγματα, να τα ξέρουμε καλά, μέχρι να τα "χωνέψουμε": Ένα είναι για αυτά που δεν μας αρέσουν και το άλλο γι' αυτά που μας αρέσουν. Αυτά που δεν μας αρέσουν το μυστικό είναι "να το δεχόμαστε". Αυτό το ήξερε το Ρηνιώ, η μάνα των ψαράδων, στην Κάλυμνο και το έλεγε με την παροιμία αυτή: "Και τα καλά και τα κακά δεχούμενα".
Τι εννοούσε το σοφό Ρηνιώ με αυτήν την παροιμία που την εφάρμοζε στη ζωή της. Εννοούσε να μην απωθούμε αυτά που μας θλίβουν ή μας ανησυχούν. Γιατί είναι γατάκια, που με την απώθηση γίνονται "τίγρεις".
Το Ρηνιώ δεν έκρυβε από τον εαυτό της ότι τα παιδιά της κινδύνευαν στη θάλασσα. Δεν έτρεχε στις παρέες και στις διασκεδάσέις, για να μην θυμάται, ότι τα παιδιά της στη θάλασσα αντιμετωπίζουν κινδύνους. "Νους που απωθεί, (οι νηπτικοι Πατέρες της Εκκλησίας, περιγράφουν την "απώθηση" με αυτά τα λόγια: "Νους σκεδανύμενος επί τα έξω, θηριώδης ή διαμονιώδης" και με την Εντολή "Είσω πέμπειν τον νουν". Δηλαδή συμμάζεψέ τον, για νην απωθεί.
Και για τα χαρούμενα, γι' αυτά να ξέρεις το "Υπέροχο Μυστικό", που είναι "να χαίρεσαι με το Θεό". Αυτό ο Δαβίδ το λέει "χαίρεστε δίκαιοι εν Κυρίω ή επί τω Κυρίω."
Το "ΥΠέροχο Μυστικό", θα ατο μάθεις στην πράξη. Αφού είναι Μυστικό, γιατί να στερηθούμε τη χαρά, να μας αποκαλυφθεί εν καιρώ μέσα μας.
και το άλλο είναι για τη χαρά. "να μην απωθούμε"

ΓΙΑ ΤΑ ΠΟΔΙΑ ΤΩΝ ΔΡΟΜΕΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου




 Η μάνα μου, ο Θεός να αναπαύει την ψυχή της, μου έλεγε κάτι παροιμίες, όπως οι μανάδες όλων φαντάζομαι. Έλεγε "το ένα χέρι νίβει το άλλο και τα δυο το πρόσωπο". Ή "κοίταξέ με με το ένα, να σε κοιτάξω με τα δυο".

Η πρώτη παροιμία σημαίνει ότι ακόμα και τα μέλη του σώματος έχουν ομόνοια και βοηθάει το ένα το άλλο. Όταν ένα μέλος χαίρεται, όλα τα μέλη χαίρονται μαζί του.
Και η άλλη παροιμία σημαίνει ότι όταν μας αγαπούν , εμείς αγαπάμε διπλάσια. Δεν είμαστε αχάριστοι. Αυτό γίνεται αυθόρμητα. Δεν περιμένουμε ανταπόδοση, αλλά γίνεται μόνη της.
Θυμήθηκα τις παροιμίες αυτές της μάνας μου, το πρωί που περιποιόμουν τα πόδια μου, πόδια δρομέα μεγάλων αποστάσεων.. Τα πόδια μου με βοήθησαν τρέχοντας, να περάσω τις μεγάλες στενοχώριες της ζωής, και εγώ τώρα τα βοηθάω, να είναι σε καλή κατάσταση, γιατί τα τσάκισα τρέχοντας.
Οι δρομείς μεγάλων αποστάσεων πρέπει να ξέρουν ότι η υπερβολή στο τρέξιμο έχει τις συνέπειές της που φαίνονται αργότερα. Στην Ορθόδοξη Παράδοση, η υπερβολή είναι αμαρτία.
Βέβαια κανείς δεν μου το είπε αυτό, ώσπου το είδα στα πόδια μου. Μέχρι που είδα μια φωτογραφία, που έδειχνε πώς γίνονται τα πόδια του μαραθωνοδρόμου..
Τη φωτογραφία αυτή πρέπει να τη δουν οι μαραθωνοδρόμοι.

Πέμπτη 13 Ιανουαρίου 2022

ΟΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΔΡΟΜΟΙ

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου 

ΟΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΔΡΟΜΟΙ

Υπάρχουν τέσσερις δρόμοι μπροστά στον άνθρωπο, για να διαλέξει ποιόν θα πάρει. Δύο δρόμοι οδηγούν στη ζωή και δύο οδηγούν στο θάνατο.
Με βάση τη διάκριση ξέρουμε τί πιστεύουμε ότι είναι ο άνθρωπος, ένα ον προς ζωήν ή ένα ον προς θάνατον. Ένας Γερμανός ή Δανός φιλόσοφος, ο Χάϊντεγκεν πιστεύει ότι ο άνθρωπος είναι "ον προς θάνατον". Πιστεύει ότι ο προορισμός του είναι να πεθάνει. Δεν ξέρω τί ακριβώς εννοεί. Ένας άλλος φιλόσοφος, Έλληνας αρχαίος, ο Επίκουρος πιστεύει ότι ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο, αλλά δεν ενδιαφέρεται γι' αυτόν. Οι χριστιανοί πιστεύουμε το αντίθετο , ότι ο Θεός ενδιαφέρεται για τον άνθρωπο.
Δεν σε μέλει, ότι χανόμαστε, είπαν οι Μαθητής του Κυρίου, στην τρικυμία. Ο Κύριος τους επέπληξε ως ολιγόπιστους.
Οι δρόμοι της ζωής είναι ο δρόμος του Θεού και ο δρόμος του πνεύματος του Θεού μέσα στον άνθρωπο, Είναι το λεγόμενο 'Πνευματικό θέλημα μέσα στον άνθρωπο. Αυτό το θέλημα ακολουθούμε οι χριστιανοί.
Τρίτος δρόμος είναι το "σωματικό θέλημα" που είναι εχθρός και διώκτης του πνευματικού θελήματος. Η σχέση αυτών των δύο θελημάτων ή φρονημάτων είναι σχέση διώκτη και διωκόμενου. Δεν έχουν αυτά τα δύο θελήματα πνευματική συγγένεια. Είναι εντελώς ξένα και αντίθετα. Το πνευματικό είναι του Θεού και το σωματικό είναι του εχθρού του Θεού, του σατανά.
Το σωματικό θέλημα, δεν είναι το σώμα, αλλά τα πάθη του σώματος. Και η φύση του σώματος υποφέρει από τα πάθη,. Τα πάθη δεν είναι εκ φύσεως, αλλά από κακή χρήση η οποία γίνεται με τη θέληση του σατανά. Είναι τα πάθη των σατανικών επιθυμιών και του δουλικού φόβου. Κανείς δεν θέλει να σύρεται σαν το δούλο ή σαν τα θηρία από τις σατανικές επιθυμίες και το δουλικό φόβο.
Τέταρτος δρόμος, τον οποίο κανένας δεν ακολουθεί με επίγνωση, αλλά από άγνοια και από αδυναμία, ειναι ο δρόμος του σατανά και του θανάτου.

ΟΙ ΓΙΟΡΤΕΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

 Του Μόσχου Λαγκουβάρδου ΟΙ ΓΙΟΡΤΕΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ Οι γιορτές της Ορθοδοξίας, ιδίως η Εορτή των Εορτών και η Πανήγυρις των Πανηγύρεων, η Εο...